System powietrza wtórnego i OBD
EOBD – europejskie regulacje dotyczące systemów diagnostycznych wymagają kontroli systemu powietrza wtórnego jedynie pod kątem prawidłowości połączeń elektrycznych, lecz nie wymagają kontroli jego działania.
Przyłącze elektryczne kontrolowane jest pod kątem zwarcia z masą lub napięciem zasilania oraz pod kątem przerwania.
Przepisy amerykańskie OBD II wymagają, aby system powietrza wtórnego był kontrolowany
również pod kątem prawidłowości działania:
W celach kontrolnych pompa powietrza wtórnego włączana jest jeden raz w ciągu cyklu jazdy przy silniku rozgrzanym do temperatury roboczej.
Powoduje to zarejestrowanie przez sondę lambda nadmiaru tlenu. Sygnał przesłany przez sondę porównywany jest z wartościami zadanymi zapisanymi w urządzeniu sterującym.
Możliwe kody błędu w systemie OBD:
- P0410 Zakłócenia w działaniu
- P0411 Niewystarczająca ilość
Nieobudowany zawór powietrza wtórnego może prowadzić do zafałszowania sygnału sondy lambda i nieprawidłowych wskazań „zbyt ubogiej” mieszanki. Może to prowadzić do wystąpienia następującego komunikatu o błędzie:
- Sonda lambda – osiągnięto granicę regulacji
Wskazówki dotyczące wyszukiwania błędów
Najczęstsze zgłoszenia wadliwego działania związane z systemem powietrza wtórnego:
- Pompa powietrza wtórnego emituje nietypowe odgłosy
- Pompa powietrza wtórnego nie działa
W większości wypadków przyczyną jest powstały ze spalin kondensat, który poprzez uszkodzony zawór zwrotny lub uszkodzony układ zasterowania zaworu powietrza wtórnego dostał się do pompy
powietrza wtórnego, co spowodowało jej uszkodzenie.
Z praktycznych doświadczeń wynika, że często w przypadku naprawy wymieniona zostaje tylko pompa powietrza wtórnego. Dlatego też wadliwe działanie na krótko ustępuje, a następnie znowu powraca.
Nieprawidłowe działanie tylko jednego elementu w systemie powietrza wtórnego może prowadzić do uszkodzenia innych komponentów.
Dlatego też w przypadku wystąpienia usterki należy zawsze sprawdzić wszystkie komponenty systemu.
Kontrola: pompa powietrza wtórnego
Jeżeli silnik jest zimny, pompa powietrza wtórnego musi po jego uruchomieniu włączyć się w sposób słyszalny na maks. 90 sekund.
W celu kontroli działania podzespołu przy rozgrzanym silniku można zdjąć wtyk przyłączeniowy pompy powietrza wtórnego i podłączyć go do napięcia pojazdu.
Wskazówka:
Pompa powietrza wtórnego nie jest przeznaczona do pracy stałej, tzn. nie należy dopuszczać, aby pracowała dłużej niż 90 sekund!
- Jeżeli pompa powietrza wtórnego nie działa lub wydaje odgłosy skrobania, świstania lub drapania, należy ją wymienić.
- Należy wtedy sprawdzić również pozostałe komponenty systemu powietrza wtórnego.
- Sprawdzić filtr powietrza w silniku pod kątem zanieczyszczeń. Jeżeli zasysanie powietrza wtórnego nie odbywa się poprzez układ zasysający, lecz bezpośrednio z przestrzeni silnikowej, to przed pompą powietrza wtórnego znajduje się osobny filtr powietrza, który może ulec zatkaniu.
Kontrola: Zawór powietrza wtórnego
Działanie sterowanego podciśnieniowo zaworu powietrza wtórnego można sprawdzić po jego wymontowaniu za pomocą ręcznej pompki podciśnienia:
- Jeżeli zawór powietrza wtórnego pod wpływem podciśnienia nie otwiera się, należy go wymienić.
- Jeżeli zawór powietrza wtórnego pod wpływem podciśnienia otwiera się, należy sprawdzić sterujący zawór elektromagnetyczny (elektryczny zawór przełączający) oraz przewody
podciśnieniowe. - Jeżeli podciśnienie wytworzone za pomocą pompki ręcznej spada, oznacza to nieszczelność membrany zaworu powietrza wtórnego.
- Osady po stronie pompy powietrza wtórnego (próba palcowa, patrz rysunek obok) wskazują na nieszczelność zaworu zwrotnego.
- W celu kontroli zdjąć przewód połączeniowy między pompą powietrza wtórnego a zaworem powietrza wtórnego.
W opisanym przypadku mogło już dojść do uszkodzenia pompy powietrza wtórnego: sprawdzić stan pompy powietrza wtórnego i w razie potrzeby wymienić.
Kontrola: Elektryczny zawór przełączający

przełączający (otwarty)
- Elektryczny zawór przełączający w czasie wdmuchiwania powietrza wtórnego (faza rozruchu na zimno) znajduje się pod napięciem. W stanie pod napięciem zawór jest otwarty, w stanie beznapięciowym zamknięty.
- Drożność i szczelność zaworu można sprawdzić za pomocą ręcznej pompki podciśnienia.
- Podczas wdmuchiwania powietrza wtórnego wtyk elektrycznego zaworu przełączającego musi znajdować się pod napięciem, w przeciwnym razie w układzie elektrycznym występuje usterka,
którą należy zlokalizować za pomocą schematu obwodowego.
Kontrola: Układ podciśnienia
- Nieszczelności mogą uniemożliwiać uzyskanie wymaganej sterującej wartości podciśnienia.
- Za pomocą manometru, zamontowanego np. na ręcznej pompce podciśnienia, można sprawdzić wartość podciśnienia sterującego („próżnia”) na elektrycznym zaworze przełączającym i na sterowanych podciśnieniowo zaworach powietrza wtórnego.
- Jeżeli nie można uzyskać podciśnienia sterującego wynoszącego przynajmniej 390 mbar (odpowiada 610 mbar ciśnienia bezwzględnego), należy skontrolować cały układ podciśnienia
pod kątem nieszczelności i wymienić uszkodzony element.
Możliwe przyczyny błędów:
- Uszkodzone przewody (podziurawione, nadgryzione przez gryzonie np. kunę)
- Nieszczelne przyłącza zaworów pneumatycznych
- Nieszczelne zawory zwrotne/zbiorniki podciśnieniowe
- Uszkodzone/dziurawe membrany lub uszczelki nastawników pneumatycznych
- Nieszczelności na kolektorze dolotowym
- Uszkodzona pompa próżniowa